Opony to jeden z podstawowych elementów w kole rowerowym. Dzięki nim jest możliwa płynna jazda. Ich funkcja skłania się na jeden cel, który polega na przemieszczaniu się za pośrednictwem stałych obrotów.
Do właściwego funkcjonowania opon przyczynia się prawidłowe ciśnienie, które żeby utrzymać trzeba prawidłowo dobrać rozmiar opony do obręczy w kole. Ze względu na zróżnicowane kategorie oraz wielkości rowerów uwzględnia się podział opon. Ważne jest właściwe odczytywanie rozmiarów obręczy, opon oraz dętek. Pamiętajmy, że opona musi byc kompatybilna z dętką. W przemyśle rowerowym stosowane są trzy standardy zapisu rozmiaru opon i dętek. Pierwszym z nich jest rozmiar calowy. Również w Polsce popularnie średnicę koła podaje się w calach. W tym systemie w pierwszej kolejności podawana jest średnica opony/dętki w calach. Natomiast po znaku x podana jest również w calach jej szerokość. Standardowym rozmiarem opony zapisywanym w ten sposób jest rozmiar opony 26×2,1. Oznacza to, że opona ma wewnętrzną średnicę około 26 cali i szerokość 2,1 cala. System ten jest łatwy, ale w przypadku niestandardowych kół może powodować nieprawidłowe dopasowanie opony do koła.
Rozmiar metryczny składa się z trzech części. Pierwszą z nich jest orientacyjna średnica wewnętrzna opony, drugą po znaku x jest szerokość opony w milimetrach, a trzecią jest litera – np. rozmiar 700x35C, który określa niezbyt szeroką oponę trekkingową.
Pierwsza liczba razem z literą klasyfikuje rozmiar opony. Na przykład opony w rozmiarze 700A nie będą pasowały na obręcze w rozmiarze 700C.
Typ roweru | Rozmiar koła |
Dziecięce | 16, 20, 24 cali |
Górskie MTB | 26, 27.5, 29 cali |
Szosowe | 28 cali |
Miejskie | 26,28 cali |
Trekkingowe (turystyczne) | 26, 28 cali |
Crossowe | 28 cali |
Triathlonowe | 26 cali |
BMX | 26, 20 cali |
Warto dodać, że oprócz powyższej klasyfikacji doboru rozmiaru koła występuje jeszcze system ETRTO (ang. European Tyre and Rim Technical Organisation – Europejska Organizacja Techniczna ds. Opon i Obręczy). Jego zaletą jest dokładniejszy dobór rozmiarów opony, dętki lub obręczy, niż w przypadku mierzenia ich w calach. Rozmiar w formacie ETRTO jest zapisywany z wykorzystaniem dwóch liczb oddzielonych myślnikiem. Pierwsza z nich to szerokość w milimetrach. Natomiast druga podaje dokładną średnicę opony lub obręczy. System ten daje pewność, że opona w rozmiarze 630 będzie pasowała do obręczy w rozmiarze 630, o ile tylko dobierze się odpowiednio szerokość opony. Poniżej przedstawiono zestawienie popularnych rozmiarów opon.
Opony rowerowe w najniższych cenach!
Kliknij i sprawdź!
Rozmiar w calach | Rozmiar metryczny | ETRTO (ISO) |
12 x 1.3/8 | 37-248 | |
12 x 2.10 | 54-203 | |
14 x 1 ? | 32-298 | |
16 x 1 1/8 | 28-349 | |
16 x 1 3/8 | 37-340 | |
16 x 2.125 | 57-305 | |
16 x 2.50 | 62-305 | |
17 x 1 ? | 32-369 | |
18 x 1 1/8 | 28-355 | |
18 x 1.75 | 47-355 | |
20 x 2.75 | 70-406 | |
20 x 3.00 | 75-406 | |
22 x 1 3/8 | 37-489 | |
22 x 1 3/8 | 37-490 | |
22 x 1 3/8 | 37-501 | |
24 x 1 1/8 | 28-540 | |
24 x 2.60 | 65-507 | |
24 x 2.75 | 70-507 | |
24 x 3.00 | 75-507 | |
26 x ? | 20-571 | |
26 x 7/8 | 650x23C | 23-571 |
26 x 1 1/2 x 1 3/8 | 37-584 | |
26 x 1 1/2 x 1 5/8 | 44-584 | |
26 x 1.00 | 25-559 | |
26 x 3.00 | 75-559 | |
27 x 1.00 | 25-630 | |
27 x 7/8 | 22-630 | |
28 x 1 ? | 40-635 | |
28 x 1 5/8 x 1 1/4 | 32-622 | |
28 x 1 5/8 x 1 1/8 | 700x28C | 28-622 |
28 x 1 5/8 x 1 3/8 | 700x35C | 37-622 |
28 x 1.00 | 700x25C | 25-622 |
28 x 1.10 | 700x28C | 28-622 |
28 x 1.20 | 30-622 | |
28 x 1.50 | 700x38C | 40-622 |
28 x 1.60 | 700x40C | 42-622 |
28 x ? | 700x20C | 20-622 |
28 x 7/8 | 700x23C | 23-622 |
Analogicznie do średnicy obręczy dobiera się oponę o tych samych parametrach, a następnie dętkę.
Skupiając się na wadze dochodzimy do wniosku, że masa koła nie jest tak istotna. Natomiast dużą rolę odgrywa moment bezwładności. Liczymy go ze wzoru:
I=m*R^2
gdzie: m to masa, a R to odległość punktu od osi obrotu.
Do obliczenia momentu bezwładności całego koła należy zsumować moment każdego z jego punktów. Zasadę można zobrazować na przykładzie:
I1=1g*(0,06m)^2=0,0036g*m^2
I2=1g*(0,14m)^2=0,0196g*m^2
I3=1g*(0,27m)^2=0,0729g*m^2
Na jej podstawie widać, że ten sam gram, ale bardziej odsunięty od osi koła ważył około 20 razy więcej. Oznacza to, że dla rowerzysty ważniejsza jest lekka opona, dętka lub obręcz niż piasta, która znajduje się blisko osi. W kole istotna jest waga poszczególnych elementów w zależności od ich położenia. Koło o tej samej wadze może wydawać się w trakcie jazdy lekkie w wyniku lekkich opon i obręczy oraz ciężkich piast lub znacznie cięższe, za sprawą ciężkich obręczy i opon, a lekkich piast. Przy dużych rozmiarach opon ich waga ma szczególnie duże znaczenie.