Amortyzatory rowerowe – rodzaje i przeznaczenie.

Obecnie ciężko jest sobie wyobrazić rower górski bez przedniego amortyzatora, który ma ogromny wpływ na komfort oraz bezpieczeństwo jazdy dzięki możliwości tłumienia drgań.  W przypadku motorów oraz samochodów oderwane od podłoża koło nie ma możliwości zmiany kierunku jazdy lub zatrzymania pojazdu, dlatego tak istotna jest efektywna praca amortyzatora i zwiększenie przyczepności. Dobra amortyzacja w rowerze to także mniejsze obciążenia przenoszone z widelca na nasze stawy – zwłaszcza nadgarstki oraz ramiona. Odpowiednie ciśnienie w oponach, dobry amortyzator, gripy oraz rękawiczki będą miały zdecydowanie pozytywny wpływ na komfort naszej jazdy. Jako że, mój stary i wysłużony widelec SR SUNTOUR SF9-XCR RL nawet po oddaniu go do serwisu odmawia współpracy, postanowiłem przyjrzeć się nieco innym amortyzatorom. Na co powinniśmy zwrócić uwagę przy kupnie amortyzatora?

Przeznaczenie amortyzatora do rowerów:

Wysokość skoku ma główny wpływ na to, do jakiego roweru będziemy montować dany amortyzator.  Amorki posiadające mały skok tj. 50-60 mm znajdziemy w rowerach trekkingowych lub miejskich poruszających się głównie po utwardzonych nawierzchniach, gdzie kontakt z nierównościami jest sporadyczny oraz styl jazdy jest spokojny i nie naraża rowerzysty na nagłe oraz niespodziewane najeżdżanie na przeszkody. Wraz ze wzrostem trudności terenu oraz większą dynamiką jazdy rośnie wysokość skoku. Najbardziej wyczynowe rowery posiadają amortyzatory ze skokiem 170 mm. Takie rozwiązania najczęściej występują w rowerach typu full suspension przeznaczonych do down hillu (szybkich zjazdów w trudnym terenie).   Przeciętnemu użytkownikowi natomiast w zupełności wystarczą amortyzatory do rowerów ze sokiem od 60 mm do 100 mm.

Źródło: bikeboard.pl

Jeśli wiemy jaki skok będzie nam najbardziej odpowiedni możemy przejść do znalezienia modelu, który będzie posiadał dwie istotne cechy: jego cena będzie znajdować się w naszym zasięgu oraz waga będzie możliwie jak najmniejsza.  Ceny amortyzatorów lecą w górę jak szalone proporcjonalnie do spadku wagi. Spowodowane jest to koniecznością zastosowania zaawansowanych technologii oraz materiałów.

Amortyzatory możemy podzielić ze względu na:

• konstrukcję
  • jednopółkowe,
  • dwupółkowe,
  • ze sztywną osią,
  • upside down,
  • jednostronne,
  • w rurze sterowej
• medium resorująco-tłumiące
  • sprężynowe,
  • elastomerowe,
  • elastomerowo-sprężynowe,
  • olejowo-sprężynowe,
  • powietrzne,
  • olejowo-powietrzne

Teleskopowe	Dwupółkowe (i trzypółkowe)	Upside down
Zbudowane są z dwóch rur  (goleni) – z których jedna w trakcie pokonywania nierówności na drodze wsuwa się w drugą. Jest to zdecydowanie najczęściej spotykana konstrukcja w obecnych rowerach.	Konstrukcję amortyzatora usztywniają dwa lub trzy elementy tak zwane półki, które łączą dwa golenie. Spotykane głównie w rowerach do down hillu.	Przeciwnie do tradycyjnej konstrukcji dolne golenie wchodzą w górne. Stosuje się w nich hamulce tarczowe i montowane są w rowerach zjazdowych.
Aktualna cena	Aktualna cena	Aktualna cena

Ze sztywna osią	W rurze sterowej
Spotykany najczęściej z konstrukcją upside down. Koła stosowane z tymi widelcami wymagają użycia specjalnych piast.	W przeciwieństwie do wspomnianych wcześniej modeli amortyzacja i tłumienie drgań nie odbywa się w goleniach, a w rurze sterownej widelca. Rozwiązanie stosowane jest przez firmę Cannondale. Jego plusy to mniejsza waga i większa sztywność.
Aktualna cena	Aktualna cena

Jednostronne	Pantografowe
Jest to amortyzator upside down z jedną golenią. Konstrukcja stosowana jedynie przez firmę Cannondale.	Ich działanie opiera się na zasadzie równoległoboku. Są odporne na siły skręcające. Ich niewątpliwa zaleta to sztywność, jednakże skomplikowana konstrukcja nie sprzyja popularności.
Aktualna cena	Aktualna cena

Źródło: wrower.pl

Podział amortyzatorów ze względu na tłumienie drgań:

Amortyzatory sprężynowe

Jest to najbardziej ekonomiczna i jednocześnie najprostsza konstrukcja. Elementem resorującym  jest stalowa sprężyna, natomiast tłumienie odbywa się poprzez opór cierny goleni i gumowego ochraniacza.

Amortyzatory elastomerowe

Elastomer jest sztucznym tworzywem, zachowuje się podobnie jak sprężyna. Jednakże poza funkcją resorującą spełnia on także funkcję tłumiącą.  Dzięki traceniu energii przez ocieranie się  łańcuchów polimerowych w strukturze elastomeru tworzywo szybko się ściska, a wolno rozpręża.  W tym przypadku ten sam materiał jest medium ściskającym i tłumiącym. W prosty sposób możemy regulować twardość zawieszenia – przez dobór odpowiednich „wałków” – kawałków elastomera, oznaczonych różnymi kolorami. Głównymi plusami tych konstrukcji jest niska waga oraz cena, mała awaryjność oraz łatwość obsługi.  Niestety amortyzatory elastomerowe nie sprawdzą się w niskich temperaturach, ponieważ tworzywo te w niskich temperaturach sztywnieje. 

Amortyzatory elastomerowo-sprężynowe:

Resorowanie odbywa się za pomocą  elastomeru oraz sprężyny. Dzięki temu rozwiązaniu otrzymano większy skok, cena jaką za niego trzeba zapłacić to większa waga amortyzatora.

Amortyzatory olejowo-sprężynowe:

W przypadku amortyzatorów olejowo-sprężynowych za resorowanie odpowiada sprężyna wykonana przeważnie ze stali chromowo-molibdenowej lub z tytanu. Olej odpowiada za tłumienie, jest obecnie najlepszym środkiem tłumiącym, nie bez powodu stosuje się go w amortyzatorach samochodowych lub motocyklowych. Tłumienie odbywa się przez przepływanie oleju pomiędzy kanalikami, tłoczkami oraz zaworkami. Wyróżnia się dwa rodzaje amortyzatorów olejowych: zamknięty cartidge olejowy oraz otwarta kąpiel olejowa.  Tego rodzaju amortyzatory możemy najczęściej spotkać w rowerach do down hillu.

Amortyzatory powietrzne:

Największym plusem tego rozwiązania jest waga, jednakże wymaga ono stosowania uszczelnień najwyższej jakości.

Amortyzatory olejowo-powietrzne:

Największymi zaletami tego rozwiązania jest niska waga, duża czułość oraz znakomite tłumienie. Za resorowanie odpowiada powietrze, natomiast za tłumienie olej. Amortyzatory olejowo-powietrzne ze względu na swoje zalety są najlepsze spośród wymienionych do tej pory. Niestety za jakość i niezawodność trzeba zapłacić najwyższą cenę.